İSHAKPAŞA SARAYI VE TARİHİ
Bugün sizlere Doğubeyazıt’a 5 kilometre uzaklıkta, sarp kayalar üzerine kurulu, 116 odalı İshakpaşa Sarayını tanıtacağız. Selçuklu ve Osmanlı kültürü gözlemlenen ve tarihin mimari özelliklerini birleştiren bir yapı olarak karşımıza bulunuyor. Uzun süren bir savaş sonucunda tamamlanan İshak Paşa Sarayı 1. Dünya Savaşı sıralarında Rus askerlerince kullanıldığı hatta askeri kışla olarak kullanıldığı araştırmalarla bilinmektedir. Doğu Anadolu’nun en uç noktasında bulunan saray tarihe karşı direnmiştir. Çünkü bu sarayın yapıldığı dönemi göz önünde bulundurursak, teknolojinin hiç olmadığı, o dönemde hayvan ve insan gücüyle çevre köylerden beyaz taşlar getirilmiştir. Meşhur Ağrı Dağından ise siyah taşlar getirilerek, büyük emekler sonucunda yapılmıştır. Sarayın yapımının ne kadar sürdüğünü ve inşaatında kaç kişi çalışmış bilmiyoruz ancak, saray yüz yıla yakın bir sürede tamamlanmıştır. Sarayı dışarıdan inceleyince kesme taşlardan yapıldığını ve duvarlarında ayet ve beyitlerle süslü olduğunu görebiliriz. Örnek olarak “İshak meram üzere kerem kıldı cihanı, bin yüz doksan dokuz buna oldu tarih” beyiti bulunmaktadır. Anlamı ise sarayın bitiş tarihinin 1784 yılı, hicri takvime göre 1199 yılı olduğu anlaşılabilmektedir.
İSHAKPAŞA SARAYINI GEZİP GÖRMEK İSTEYENLER İÇİN
İshak paşa sarayı yukarıdan bakılınca insanı büyülüyor. girİş kapısı muhteşem, taş oyması ve Harika bir görüntü, çok büyük bir saray iki katlı bulunduğu durumda bir katı çokmuş, Hale’n restorasyon devam ediyor. Her ne kadar yapılan restorasyonla masalsı büyüsünü yitirmiş olsa da yinede görülmeye değer muazzam bir yapı. İç avlusunda bir adet türbe vardır. Taş oymalarının en güzellerini burada görülebilir. Harem odaları, mutfak yapısı tarihin kapılarını açar izlere. Hele zindan çok korkutucudur. Biraz ürkütücü, suçun ağırlığına göre, suçlular yukardan atılırmış ve ölene dek ordan çıkamazmış. balkonunda ahşaptan oyma en üste Kartal altında Aslan ve en altta insan figürü bulunuyor. Gerek çevre insanlarından, gerekse de yaşlı insanlarca anlatılan efsaneye göre İshak Paşa’nın kızı Ağrı Dağı’na kaçırılmış. Ancak kimlerin kaçırdığı bilinememiş. İshak Paşa’da “Gözüm o dağı görmesin” diyerek Ağrı Dağı’nı görmeyen tek yere bu sarayı yaptırmış. Kim bilir belki de farklı bir nedeni vardır. Yolunuz düşmesi halinde kesinlikle gidilmesi gereken bir yerdir.
